كه در آن زمانهاي زمين شناسي و همچنين خواص سنگ شناسي نيز مورد مطالعه قرار مي گيرد .در زمين شناسي جديد ،از همان اوايل تقسيم سكانسهاي ناحيه اي چينه شناسي با واحدهاي بزرگ و قابل تشخيص از يكديگر ،بر اساس فسيل ها معمول بوده است. چينه شناسان ابتدا مرز بين دور ه ها را بر اساس انقطاع مشخص در آثار جانوري و گياهي قرار مي دادند .بسياري از اين مرزها امروزه نيز صحيح به نظر مي رسند،زيرا بعضي از آنها تغييرات تكاملي يا انقراض مشخص را در موجودات نشان مي دهند كه در طي دوره كوتاهي از زمان در مقياس جهاني صورت گرفته است . البته بايد دانست كه مقياس زماني زمين شناسي نسبي است و پس از كشف تعيين زمان به روش راديو اكتيو توانستند اين مقياس را با زمان مطلق كه بر حسب سال تعيين مي شود ،ارتباط دهند.

اصطلاح چینه نگاری زمانی یه آن دسته ا زخصوصیت های حوزه چینه شناسی که در رابطه با روابط زمانی و سن بدنه سنگها است اشاره می کند.
رده بندی گاه چینه شناختی در ضمینه چینه شناسی سنگهارا بر اساس سن و یا زمان پیدایششان سازمان بندی می کند.
واحد های گاه چینه شناختی به معنای بدنه سنگهایی است – چینه ای و غیر چینه ای – که درطی فاصله مشخص زمان زمین شناسی شکل گرفته اند . بنابراین واحد های گاه چینه شناختی بدنه سنگهای مخصوصی است که همانطوریکه مادی هستند مفهومی هم می باشند. آنها می توانند به عنوان زیرمجموعه سنگهایی که در طی فاصله زمانی مشخص زمین شناسی شکل گرفته اند قرار گیرند.
به عنوان مثال سیستم دونین مجموعه ای از همه سنگهایی است ( همانطو ر که آذرین و دگرگون شده هستند رسوبی هم می باشند)که درهر جای زمین که یافت شوند در طی دوره دونین شکل گرفته اند. مرزهای این مجموعه مفهومی سنگها همزمان ( دارای سن یکسان در هر مکان ) و سیستم دونین متقارن ( سن یکسان و محدوده سنی در هر مکان)است. زمانیکه با یک اسم خاص نوشته می شود به عنوان مثال سیستم دونین ، هر دو قسمت اسم هر واحد های گاه چینه شناختی با حروف بزرگ نوشته می شود.
• واحد های گاه چینه شناختی مانند سیستم مبنای مقیاس زمان پیدا زیستی است . واحد های گاه چینه شناختی بر این اساس که مشابه واحد های زمین گاه شناختیند دارای سلسله مراتب هستند. )سلسله مراتب چینه شناختی منطبق بر اصطلاح چینه شناختی و مثال اسم خاص) به ترتیب زیراست:
Erathem – مطابق با اصطلاح زمین شناختی Eon است به عنوان مثال : فانروزیک
Eonothem - مطابق با اصطلاح زمین شناختی Era است به عنوان مثال : پالئوزیک
System - مطابق با اصطلاح زمین شناختی Period است به عنوان مثال : دونین
Series - مطابق با اصطلاح زمین شناختی Epoch است به عنوان مثال : دونین اخیر
Stage - مطابق با اصطلاح زمین شناختی Age است به عنوان مثال : فراسنین
Substage -مطابق با اصطلاح زمین شناختی Subage است
به دلیل اینکه واحد های گاه چینه شناختی به صورت بالقوه بخش عمودی وسیع سنگ هستند زمین شناسان تجمعات زیر را در خصوص نشانگر های منبع موجود در محلهای مورد توافق را مشاهده می کنند، که بهترین مثالهای مرجع در مورد واحد های گاه چینه شناختی با فراوانی کم را نشان می دهند .این مکانها که بخشها و نقاط چینه گون جهانی نامیده شدند ( (GSSPs)به مشخص کردن واحد های گاه چینه شناختی کمک می کنند. نه تنها همه GSSPs های لازم تعیین شده اند بلکه کارها تحت توجه اتحادیه بین المللی علوم زمین شناسی (IUGS) ادامه دارد.
سیستم یک واحد گاه چینه شناختی بنیادی است و به معنای این است که رایج ترین واحد گاه چینه شناختی مورد استفاده و منبع است علاوه بر این سیستم یک واحد آغازین است که د راولین طبقه بندی گاه چینه شناختی بیان شده است. سیستم یک زیربخش اصلی با سلسله مراتب واحد های گاه چینه شناختی است و بزرگترین سیستمها تقریبا 152 میلیون سال تاریخ زمین را در بر دارند. اگرچه بیشتر سیستمها سالهای کمتری را د ربر می گیرند. بعضی ا زسیستمها به دو سیستم فرعی تقسیم می شوند ( سیستم ترتیاری به دو سیستم فرعی فنسیلوانین و می سی سی پین تقسیم می شود. ) یک لیست از سیستمهای پیدا زیستی( با نسبت تقریبی سن در میلیون سال) بدین صورت است :کواترنری ( 0 تا 64/1 میلیون سال ) ؛ ترتیاری (64/1تا65 میلیون سال ) ؛ کواترنری ( 0 تا 64/1 میلیون سال ) ؛کریتاسوس ( 65 تا 8/145 میلیون سال ) ؛ ژوراسیس (8/145تا 208 میلیون سال ) ؛تریاسیک ( 208 تا 245 میلیون سال )؛پرمین (245تا 290 میلیون سال ) ؛ کربونیفروس (290 تا 5/362 میلیون سال ) ؛ دونین (5/362 تا 5/408 میلیون سال ) ؛ سیلورین ( 5/408 تا 439 میلیون سال ) ؛اردویسین (439 تا 505میلیون سال ) ؛کامبرین (505 تا 570 میلیون سال ) .
حدود سنی توسط پرتو سنجی و روابط زیست چینه شناختی مشخص می شوند.
نامهای سیستمها با منابع گوناگون از کارگران قرنهای 18 و 19برخاسته است. نامهای سیستمها نشان دهنده موارد زیر است 1. مکان گاه چینه شناختی( به عنوان مثال تریتاری و کوآرترنری ) 2. خصوصیات زمین شناختی به عنوان مثال کربونیفرس و کریتاسیوس ( کریتا لاتین گل سفید است ) 3. محل جغرافیاییی به عنوان مثال دونین و پرمین ( از نام استان پرم Czarist Russi گرفته شده ) و 4. نامهای قبیله ای مردم بومی منطقه به عنوان مثال اردویسین و سیلورین ( از نام قبایل سلتیک انگلستان جنوبی گرفته شده) . نامهای مناسب سیستمها در انتهای خود املای رایجی ندارند با وجود اینکه در گذشته برای استاندارد ساختن آنها تلاشهایی صورت گرفته است. سیستمها و دوره های تطابقی دارای نام درست مشابه هستند.
نامهای نسبتا جدید و همه مجموعه ها ، مرحله ها و زیر مرحله ها از خصوصیات جغرافیایی محلی در حومه معین چینه گون (جایی که واحد ها برای اهداف اصلی معین می شوند ) و یا دیگر GSSP بدست می آید. اگر چه بعضی از نامها ی بزرگتر ( قبل از سالهای 1970 ) از منابع دیگر قبل از قرارداد جغرافیایی کسب شده است.در خلال بعضی از سیستمها نامهای مجموعه ها ا زنام سیستم به علاوه یک صفت موقعیتی ( پایین تر ، وسط و یا بالا ) شکل گرفته است. بیشتر نامها ian و یا an در پایان خود دارند. دورها ، سنها و زیر سنها دارای نام مشابه مطابق واحد گاه چینه شناختی هستند. ( مجموعه ها ، مرحله ها و زیر مرحله ها ) . تنها استثناء یک سریاست که دارای صفت موقعیتی می باشد. در این نمونه صفت زمانی برای تطبیق با دوره جایگزین صفت موقعیتی شده است. به عنوان مثال سریهای دونین پایین تر در طی دوره دونین اولیه ، سریهای دونین میانی در طی دوره دونین میانی، سریهای دونین بالاتر در طی دوره دونین اخیر شکل گرقته است.
نامهای ایراتمز و اینوتمز نشان دهنده تغییرات عمده در زندگی روی زمین است.
راجع به ایراتم پا لئوزیک به معنای زندگی قدیمی ، مسوزوئیک به معنای زندگی میانی و سنوزوئیک به معنای زندگی اخیر است. برای ائونوتم پیدا زیستی ( پالئوزیک ، مسوزوئیک و سنوزوئیک را در بر می گیرد) به معنی زندگی آشکار است. ائونوتیزم قدیمیتر هادین ( با رجوع به آغاز آتشین زمین ) آرچین ( با رجوع به زمان باستانی ) و پروتروزوئیک ( با رجوع به زندگی نخستین ) است. ایراتمز و اینوتمز ( با تطبیق بر سن تقریبی در میلیونها سال ) محدوده سنی واحدهای گاه چینه شناختی را معین می کنند؛ فانروزیک – سنوزوئیک ( 0 تا 65 میلیون سال) مسوزوئیک ( 65 تا 245 میلیون سال ) و پالئوزیک ( 245 تا 570 میلیون سال ) – پروتروزوئیک ( 570 تا 2450 میلیون سال ) آرچین ( 2450 تا 3800 میلیون سال ) و هادین ( 3800 تا 4560میلیون سال ) .